in presentia mei notarii et testium infrascriptorum ad hec specialiter vocatorum et rogatorum convocato et choadunato in unum venerabilium fratrum capitulo sacri et apostolici hospitalis Sancti Spiritus in Saxia
de urbe Rome apud dictum hospitale in loco capituli consueto ad sonum campanelle, ut est moris, de licentia, mandato et auctoritate reverendi in Cristo patris et domini domini fratris Venturelli de Corneto, generalis preceptoris et magistri dicti hospitalis et totius ordinis Sancti Spiritus, in quo quidem capitulo interfuerunt hii fratres, videlicet: ipse dominus preceptor, frater Antonius de Lanciano sacrista, frater Antonius de Pisis hospitalarius, frater Iacobus de Albeto vicecamerarius, frater Bartholomeus de Burgo Sancti Leonardi cellerarius, frater Mathias de Alamania, frater Martinus Yspanus, frater Romanus de Nepe, frater Dominicus de Corneto, frater Giliotius de Ischia, frater Nicolaus de Potencia et frater Cristoforus de Roma, fratres profexi dicti hospitalis et ordinis, totum dicti hospitalis capitulum facientes et representantes. Qui quidem dominus preceptor, fratres et capitulum hospitalis predicti actendentes et considerantes quod prefatum hospitale Sancti Spiritus de Urbe in toto regno Sicilie habet et octinet nonnullas ecclesias, domos, hospitalia, cappellas, gracias, questus, balivas elemosinarum, questarum et alia loca sana membra ipsius hospitalis de Urbe et eidem hospitali immediate subiecta, de quibus sunt plures anni paucos sive nullos census, redditus et proventus ac consueta subsidia ipsum hospitale non habuit, nec percepit in grave dampnum et preiudicium ipsius hospitalis et pauperum ibi degentium super quibus volentes pro comodo et utilitate dicti hospitalis salubriter providere de circuspecta igitur costantia et approbata virtute venerabilium virorum fratris Tangardi de Cappella, profexi dicti hospitalis, et domini Petri Pauli Laurentii Lelli Pauli, canonici ecclesie Sancti Nicolai in Carcere Tuliano de Urbe, intimorum servitorum ipsius hospitalis et ordinis Sancti Spiritus plenam in Domino fiduciam octinentes ex certa eorum scientia, sponte unanimiter et concorditer pro se ipsis et dicti hospitalis et pro eo omni modo, meliori via, iure et forma quibus melius et validius de iure et consuetudine fieri potuerunt et debuerunt prefatum fratrem Tangardum et dominum Petrum Paulum et quelibet eorum insolitum presentes et acceptantes. Ita quod unus ipsorum inceperit alter prosequi valeat et finire eorum et dicti hospitalis et ordinis fecerunt, creaverunt, deputaverunt et ordinaverunt veros legitimos et indubitatos vicarios, visitatores, procuratores, factores negotiorum, gestores, synticosa, yconomos et certos nuncios speciales et generales et siquo alio nomine melius dici censeri nuccuparia potest et debet, videlicet in toto regno Sicilie, Maritime et Campanie urbis et in omnibus provinciis, civitatibus, terris, castris, locis et burgis ipsius regni Maritime et Campanie, videlicet ad revocandum, recuperandum et reducendum ad ius, dominium et proprietatem dicti hospitalis de Urbe et ad ipsos costituentes omnia et singula bona stabilia et mobilia, iura, iurisdictiones, domos, vineas, terras, possessiones quaslibet ven‹d›itas et alienatas, occupatas et distractas ac usurpatas per quendam Antonium de Morriconibus annullandum, irritandum quas ex nunc dicti costituentes pro se ipsis et dicti hospitalis de Urbe revocaverunt et annullaverunt que ex nunc pro revocata et annullata haberi voluerunt, decernentes esse irritas et inanes. Item ad recipiendum in oblatum et professum dicti ordinis Sancti Spiritus nobilem virum Ypolitum natum magnifici viri domini Errici de Arcellis et ad concedendum ipsi Ypolito habitum profexorum dicti ordinis Sancti Spiritus iuxta regulam et consuetudinem prefati ordinis Sancti Spiritus de Urbe ipsique Ypolito, sicut premictitur, recepto concedendum prioratum domorum Sancte Marthe de Tripergulis
et Sancti Iohannis in Dido
de Neapoli membrorum ipsius hospitalis de Urbe, iuxta tenorem privilegii preclare memorie regis Caruli secundi cum capitulis et aliis sollepnitatibus, que in talibus requiruntur secundum antiquam consuetudinem ordinis Sancti Spiritus in Saxia de Urbe ipsumque Ypolitum in tenutam et corporalem possessionem dictorum locorum inducendum indutumque defendendum ammoti exinde quomodolibet illicito detentore, recepto prius iuramentum ab ipso Ypolito et observando regulam dicti ordinis, ut est moris. Item ad petendum, exigendum et recipiendum omnes et singulos census, redditus et proventus, obventiones, relicta, vota, debita, legata, elemosinas, pia et caritativa subsidia quomodolibet dicto hospitali et ordini Sancti Spiritus in Saxia de Urbe debita et debenda ac omnia alia iura ipsius hospitalis de toto tempore preterito et usque ad annum inclusive omnium ecclesiarum, domorum, hospitalium, cappellarum, locorum, baiularum, elemosinarum, questarum ubicumque sitarum et existentium ipsius hospitalis in dicto regno Sicilie et in quibuscumque locis Campanie et Maritime, insulis, provinciis, civitatibus, terris, castris, burgis, locis, villis et qualibet ipsarum ipsius regni et ubicumque sitarum. Item ad componendum, transigendum, paciscendum et compositiones faciendum cum ipsis preceptoribus, procuratoribus, prioribus, inquilinis, censuariis et detentoribus et occupatoribus ac inlicitis possessoribus dictorum bonorum et iurium et precipue cum domino episcopo Marsicano, hominibus terre Pulcini
, terre Balvani, provincie Principatus , et terre Troye, in Apulea, ipsius regni ac cum omnibus aliis personis detinentibus bona et iura dicti hospitalis quomodocumque et qualitercumque et si opus fuerit de novo ipsis detentoribus et occupatoribus, dicta bona locandum, concedendum, ydoneas cautelas faciendi de dictis possessionibus occupatis et distractis, locandum, vendendum in perpetuum et concedendum vel alteri persone quomodocumque et qualitercumque emere vel locare volentibus prout eis vicariis et visitatoribus et cuilibet eorum insolitum melius videbitur expedire pro pretio quod eis vel ei insolitum melius videbitur meliori cum cautelis idoneis et necessariis et que in talibus requiruntur et de hiis que receperint ab ipsis preceptoribus, prioribus, procuratoribus, inquilinis, censuariis, questuariis, aliis locatariis et inquilinis et a dictis possessoribus, occupatoribus, detentoribus, debitoribus, emtoribus et futuris locatariis ipsius hospitalis et ordinis et precipue a dicto domino episcopo Marsicano, hominibus dictarum terrarum ubicumque existentium in dicto Regno quietandum, refutandum quietationes et refutationes faciendum et pactum et finem generalem de ulterius perpetuo non aliquid petendum et quietationes faciendum ad sensum sapientis ipsorum solventium, ementium et locantium cum clausulis necessariis et oportunis et de evictione promictendum cum oblicationea bonorum mobilium et inmobilium dicti hospitalis presentium et futurorum. Item et in omnibus et singulis membris et locis dicti hospitalis et dicto hospitali de Urbe inmediate subiectis ubicumque sistentibus in dicto regno Sicilie de preceptoribus, prioribus, gubernatoribus, procuratoribus et fratribus de novo providendum, conferendum, concedendum, confirmandum, deputandum, ordinandum, cassandum et tollendum et eos si opus fuerit trasferendum et permutandum eorumque iura et calcula rationum ac computa amministratoris cuiuslibet ipsorum videndum, calgulandum eosque liberandum et absolvendum et si opus fuerit condempnandum et corrigendum uti meritorum ipsorum cause exigent et requirent et quia considerata inopia et paupertate dicti hospitalis de Urbe uti cunctis notum ad vendendum et alienandum in perpetuum de bonis stabilibus ipsius hospitalis de Urbe et ordinis Sancti Spiritus ubicumque sistentibus in dicto regno Sicilie, provinciis, civitatibus, terris, castris, locis ipsius regni usque ad summam et quantitatem mille ducatorum auri, quibuscumque personis emere volentibus pro illo pretio quod eis vel alteri ipsorum videbitur meliori et cautelas idoneas faciendum ipsis emtoribus ad sensum sapientis ipsorum et cuiuslibet ipsorum et devictione promictendum cum oblicatione bonorum ordinis Sancti Spiritus, ut supra, et deceptis ab ipsis emptoribus et aliis personis quomodocumque debentibus ipsi hospitali et ordini memoratis, quietandum et refutandum, ut supra, ad sensum sapientis ipsorum, et de iure sufficientibus pro cautela ipsorum. Item ad recipiendum in oblatos et oblatas viros bonos et morigeratos ac mulieres bone fame, conversationis et vite et habitus dicti ordinis dandum et concedendum iuxta regulam ordinis Sancti Spiritus prefati et nolentes sive recusantes quo absit ipsis vicariis et visitatoribus, ut supra, solvere et pacare dictos census, redditus et proventus ac alia iura dicti hospitalis de Urbe debita et debenda, excomunicandum, sub‹s›pendendum, interdicendum et ab officiisb eos et quemlibet ipsorum sic recusantes privandum, destituendum et amovendum et eos et quemlibet ipsorum capiendum et capi faciendum, carcerandum et etiam liberandum et usque ad satisfactionem integram compellendum et loco ipsorum alias personas ydoneas constituendum et ordinandum, commictentes plenarie ipsis vicariis et quilibet ipsorum insolitum dicti costituentes totaliter vices eorum in omnibus et singulis supradictis et aliis quibuscumque ac connexis et emergentibus et connexis ab eisdem super quibus autoritas et iurisdictio eorundem costituentium quomodolibet se extenderet proprie et accessorie vices eorum voluerunt et mandaverunt dicti costituentes prefatis vicariis, visitatoribus et procuratoribus, ut supra, et cuilibet ipsorum insolitum quod in esequendo omnia et singula supradicta tam ecclesiasticum quam seculare implorent auxilium quando et quotiens opus fuerit et eis videbitur oportunum et pro premissis et aliis dependentibus et connexis ab eisdem et prorsus extraneis si opus fuerit in omni curia ecclesiastica vel seculari et quorum quocumque iudice vel auditore, commissario vel delegato contra quoscumque homines et personas et universitates et loca criminaliter vel civiliter agendum, petendum, respondendum, libellandum petitiones et libellum dandum et recipiendum, respondendum, defendendum, protestandum, excipiendum, litem contestandum, replicandum, iurandum de calumpnia et veritate dicendum et qualibet alterius generis iuramenti prestandum in animas ipsorum costituentium terminos et dilationes petendum et recipiendum, ponendum et articulandum positionibus et articulis averse partis respondendum testium iuramenta et quolibet probationis genus producendum et producta per aversam partem reprobandum termina et defectus opponendum, testium iuramenta et eorum publicationes videndum et audiendum copias ipsorum testium et totius processus petendum et recipiendum, obponendum et contradicendum, in causa concludendum iudices et loca eligendum et recusandum sententiam diffinitivam seu interlocutoriam, audiendum et ab ea et omni gravamine si opus fuerit appellandum et appellatam causam prosequendum, unus vel plures procuratores loco ipsorum substituendum et substitutos revocandum quando et quotiens eis vel alter ipsorum insolitum videbitur et placebit, beneficium restitutionis in integrum et absolutione simpliciter ad cautelam petendum et recipiendum, et specialiter ad omnia alia et singula faciendum, exercendum et procurandum et ordinandum que in premissis et circa premissa et quolibet premissorum necessaria fuerint et etiam oportuna, et que ipsimet costituentes facere et exercere possent si personaliter interessent, prefatus dominus preceptor, fratres et capitulum hospitalis predicti dictis vicariis et procuratoribus et quomodolibet ipsorum insolitum, ut supra, dederunt et concesserunt et substitutis ab eis plenam licentiam et liberam potestatem ac speciale et generale mandatum cum plena, libera et generali administratione in omnibus et singulis supradictis. Et voluerunt dicti costituentes dictis vicariis, visitatoribus et procuratoribus, ut supra, et quemlibet eorum insolitum et substitutis ab eis ab omni satisdatione onere relevare quos ex nunc relevarunt tenore presentis publici instrumenti, promiserunt michi notario infrascripto dicti costituentes tamquam publice persone presenti, recipienti et legitime stipulanti vice et nomine omnium quorum interest vel interesse poterit in futurum de iudicio sisti et iudicato solvi, cum clausulis oportunis ratum, gratum et firmum habere, tenere et perpetuo observare quicquid per supradictos vicarios, visitatores et procuratores, ut supra, et quemlibet ipsorum insolitum et substitutis ab eis in predictis et circa predicta et quodlibet predictorum actum, factum, gestum, locatum, alienatum et procuratum fuerit sub ypotega omnium et singulorum bonorum dicti hospitalis de Urbe mobilium et inmobilium presentium et futurorum cassaverunt, irritaverunt dicti costituentes eorum certa scientia omnes alios et singulos vicarios, visitatores et procuratores in dicto regno Sicilie vel siquo alio nomine censeantur actenus per nos sub quacumque forma verborum costitutos.
Sull’ospedale di Santo Spirito in Sassia di Roma vedi nota 1 del doc. 32.
Così BCosì B.
Si tratta dell’ospedale di San Giovanni in Nido di Napoli che, insieme a quello di San Giacomo in Chiaia, era dipendenza del Santo Spirito in Saxia di Roma (cfr. DE ANGELIS, L’Ospedale di Santo Spirito in Saxia. Dalle origini al 1300, I, pp. 330-332; II, cit., p. 585).
L’ospedale di Santa Marta di Tripergole, località presso i Campi Flegrei, in diocesi di Pozzuoli, distrutta da un terremoto nel 1538, fu fondato da Carlo II d’Angiò con privilegio del 5 settembre 1298 e posto alle dipendenze dell’Ospedale di Santo Spirito in Saxia di Roma. Il re ordinò anche la sospensione del pagamento delle collette ai puteolani donec durat opus fabrice dicti hospitalis e gli assegnò una dotazione annuale di 130 once da prelevare sui proventi della bagliva di Pozzuoli (cfr. M. CAMERA, Annali delle due Sicilie, vol. II, Napoli 1860, p. 77; G. D’ADDOSIO, Origine, vicende storiche e progresso della Real S. Casa dell’Annunziata di Napoli, Napoli 1883, p. 238; DE ANGELIS, L’Ospedale di Santo Spirito in Saxia. Dal 1301 al 1500, II, p. 589).
Così B.
Pulcinum, oggi Buccino (Salerno).
Leonardo de Gaeta, dell’ordine dei frati Minori, fu vescovo della diocesi di Marsico dal 1400 al 1440 (UGHELLI, Italia Sacra, VII, col. 517; GAMS, Series episcoporum, p. 894; EUBEL, Hierarchia catholica, I, p. 328; II, p. 186).