Pergamene Potenza - Fondo Fusco

date

1452 gennaio 16

title

Instrumentum dotale del magister Crissius de Cilento, di Potenza, a favore di sua figlia Angeletta

summary

Il magister Crissius de Cilento, di Potenza, in occasione del matrimonio di sua figlia Angeletta con Petrello, figlio di Urso di Abriola, cittadino di Potenza, le assegna i beni dotali promessi, consistenti in diversi oggetti e suppellettile da corredo e in una somma di denaro di quattro once, con il patto che se Angeletta premorisse a Petrello senza aver procreato figli, il predetto Petrello abbia la metà di tutti i beni dotali e l'altra metà vada agli eredi di Angeletta; se, invece, Petrello premorisse ad Angeletta similmente senza aver avuto figli, Angeletta abbia tutta la dote e in più, a titolo di dotario, la metà delle quattro once portate in dote al marito.

bibliography

  • BSNSP, Diplomatico, pergamene fondo Fusco 25, Potenza, segn. 10-BB-I-48 [A].
  • FORTUNATO, Badie, feudi e baroni della valle di Vitalba, vol. III, Cartulario e Codice Potentino, pp. 348-349 (regesto)

phyDesc

Pergamena (mm 300x500) in discreto stato di conservazione. Sono presenti vistose macchie lasciate dall’umidità su tutta la superficie del supporto, maggiormente accentuate lungo il margine superiore. Sul lato di sinistra sono presenti due fori di media estensione, dovuti alla putrefazione e caduta del supporto.

teibody

† In nomine domini nostri Iesu Cristi, amen. Anno a nativitate ipsius millesimo quadrigentesimo quinquagesimo secundo, regnante inclito, serenissimo et illustrissimo domino nostro domino Alfonso, Dei gratia Aragonum, Sicilie citra et ultra Farum rege, Valencie, Ungarie, Ierusalem, Maioricarum, Sardinie et Corsice, comite Barchinone, duce Athenarum et Neopatrie ac etiam comite Rossilionis et Ceritanie, regnorum vero eius anno decimosexto, feliciter, amen, die decimosexto mensis ianuarii, quintedecime indictionis, apud civitatem Potencie.

Nos Lancia de Palma civitatis predicte pro dicto presenti anno dicte quintedecime indictionis annalis iudex, Rogerius de Lauro de terra Athene, provincie Principatus, incola seu habitator civitatis nominate, puplicus ubilibet per totum regnum Sicilie reginali auctoritate notarius et testes subscripti ad hoc specialiter vocati et rogati presenti scripto puplico dotali instrumento fatemur, declaramus, notumfacimus et testamur, quod in Cristi nomine sine quo nullum rite fundatur exordium, contracto matrimonio inter Petrellum, filium Ursii de Abriola civis Potentini, ex una parte, et Angelectam, filiam legitimam et naturalem magistri Crissii de Cilento dicte civitatis Potencie habitatoris, parte ex altera. Dictus quidem magister Crissius, pater et dotator dicte Angelecte, coram nobis predictis iudice, notario et testibus infrascriptis dedit, traddidit et assignavit eidem Petrello, ibidem presenti et recipienti infrascripta bona dotalia, nomine et pro parte ipsius Angelecte, sue filie, secundum usum et consuetudinem ac pacta et condiciones civitatis Potencie, que inferius describantur, videlicet lucernam unam magnam de ferro, catenam unam de ferro ad ignem, cardum unum de ferro et gractarolam unam de ferro. Item de here novo laborato libras quadraginta quinque, consistentes in sartaginis duabus unoque caldarone librarum viginti quatuor et caldaria una librarum sexdecim. Item sacconem unum de lino listatum bonbice ad telas tres, mataratia duo de burdis nova plena capiciis cum vitanis rubeis ad telas tres. Item plomacia duo de lino listata bonbice plena pennis. Item paria duo linteaminum de corenis nova ad telas tres, cultram unam de lino laboratam ad undas, ad rosas, ad uvas et lilia ad tres telas, trappetum unum de lana laboratum ad lilia celestia et zalina cum scampulo nigro. Item thobaleas ad ramum laboratas cannas quinque cum dimidia, mandilia quatuor de lino nova et subtilia. Item zeppam unam albam de serico indiomatam sive laboratam serico et auro nova. Item mandilectum unum de serico listatum serico. Item zeppam unam aliam de serico listatam et indiomatam serico et auro. Item mandilectum unum de serico. Item cammisias quatuor de lino muliebres iutas. Item pellezonem unum de agnis. Item gunnellam unam muliebrem pertatam panni viridis et celestini. Item dublectum unum de lino cum manicis rubeis. Item et in pecunia uncias quatuor carlenorum argenti boni et iusti ponderis regni huius. Que bona superius annotata et dictas uncias quatuor prefatus Petrellus coram nobis confexus fuit et in veritatis testimonio legitime recongnovit se habuisse et manualiter recepisse a dicto magistro Crissio, nomine et pro parte ipsius Angelecte, uxoris sue, integre. Renuncians dictus Petrellus coram nobis voluntarie et expresse ex certa eius sciencia exceptioni doli, mali, vis, metus et in factum, presentis non sic celebrati contractus et rei predicto modo non geste vel aliter habitea, quam superius continetur et est expressum, exceptioni dicte vero pecunie non habite et non recepte, non numerate ac non electe pecunie ac non boni argenti et dictarum rerum dotalium non habitarum et non receptarum a dicto magistro Crissio, nomine ipsius Angelecte dicti Petrellus uxoris, et generaliter omnibus aliis auxiliis et beneficiis omnium iurium atque legum, privilegiis et licteris quibuscumque et specialiter iuri dicenti generalem renunciationem non valere et iuri per quod cavetur quod dicto iuri renunciari non possit, quibus et propter quod dicta confessio et scripti huius tenor possit in aliquo minui vel infringi. Pacta vero, condiciones et consuetudines civitatis predicte Potencie sunt hec, videlicet quod si contingerit dictam Angelectam premori dicto Petrello, viro suo, liberis comunibus non superstibus, prefatus Petrellus, vir dicte Angelecte, lucrifaciat medietatem omnium bonorum dotium predictarum, reliqua vero medietas ipsarum dotium ad heredes dicte Angelecte debeat pervenire. Et e converso si contingerit dictum Petrellum premori dicte Angelecte, uxori sue, similiter liberis comunibus non superstibus, dicta Angelecta debeat habere omnes predictas dotes integras preter que a comuni usu fuerunt consunta, nichilominus dicta Angelecta lucrifaciat in bonis dicti Petrelli, sui viri, in dodarium et pro dodario, medietatem dictarum unciarum quatuor, videlicet uncias duas carlenorum argenti boni et iusti ponderis ut supra. Quod dictus magister Crissius pro parte dicte Angelecte a dicto Petrello, viro dicte Angelecte, presente et illud constituente sibi coram nobis fuit sollepniter stipulatus et dictas dotes salvas facere per se et suos heredes ei vel eis aud ipsius alteri heredibus et subcessoribus prout intererit restituere et dictum dodarium assignare, ut prefertur, in omni casu restitutionis dotium predictarum absque contrarietate quacumque et proinde dictus Petrellus sponsus obligavit se de voluntate dicti Ursii, sui patris, presentis et acceptantis heredes suos et bona sua mobilia et stabilia, habita et habenda, presentia et futura, licita et illicita, cuiuscumque vocabuli et appellacione distinta ad penam dupli dotium predictarum, pro medietate ipsius pene regie curie vel alteri competenti curie ubi exinde facta fuerit reclamatio seu querela et altera medietate dicte pene Angelecte predicte et eius heredibus integre persolvenda totiens quotiens fuerit exinde contraventum, me predicto notario tamquam persona puplica pro parte dicte curie et dicto magistro Crissio, nomine quo supra, legitime stipulante penam ipsam, qua pena commissa vel non commissa, exacta vel non exacta seu gratiose remissa, presens nichilominus instrumentum cum contentis in eo plenam obtineat roboris firmitatem, cum refectione omnium dapnorum, interesse et expensarum litis et extra litem que fierent propterea quoquomodo, de quibus stari et credi debeat assertioni cum iuramento tantum dicte Angelecte et dicti magistri Crissii, nomine ipsius Angelecte vel eius heredum, nulla alia probatione quesita, quia sic inter partes ipsas expresse fuit stipulatum, determinatum et promissum. Et proinde dictus Petrellus iuravit ad sancta Dey evangelia et voluerunt dicte partes quod si in presenti instrumento aliqua iuris sollepnitas de‹fi›ceret tacite et expresse intelligatur in eo et totiens refici et emendari possit quotiens opus fuerit ad consilium sapientis cuiuscumque veritatis substancia non mutata. Unde ad futuram memoriam et tama dicte Angelecte et heredum suorum cautelam quam predicti Petrelli, factum est exinde hoc presens puplicum instrumentum per manus mei predicti notarii, signo meo solito signatum, signis et subscriptionibus mei cuius supra iudicis et nostrum subscriptorum testium subscriptionibus roboratum.

La parola è vergata nell’interlineo.

Quod scripsi ego predictus Rogerius de Lauro puplicus ut supra notarius, qui premissis omnibus vocatus et rogatus interfui ipsumque meo solito et consueto signo signavi, superius autem ubi legitur «quinque» et inferius etiam ubi legitur «tam» intervirgulatum, actatum et emendatum extitit per me predictum notarium non vicio, set errore, unde pro autentico habeatur, et sic ubi legitur «habite» intervirgulatum, actatum et adiunctum extitit per me affatum notarium non vicio, sed errore et sic pro autentico habeatur. † Signum crucis proprie manus Nicolai Palloctini testis ydiote qui interfuit et scribere nescientis. † Signum crucis proprie manus Antonelli de Porta testis ydiote qui interfuit et scribere nescientis. † Signum crucis proprie manus magistri Dominici de Talucio testis ydiote qui interfuit et scribere nescientis. † Signum crucis proprie manus Lionecti Taralli testis ydiote qui interfuit et scribere nescientis. † Signum crucis proprie manus Iohannis de Ursio testis ydiote qui interfuit et scribere nescientis.

notes alpha

    notes int