Documenti medievali di Potenza tràditi nel volume della Sommaria

date

1413-04-24

title

100. Instrumentum venditionis di Tommaso de Petrafissa in favore di Ciccone de Riccardo, arciprete della cattedrale di Potenza

summary

Tommaso de Petrafissa, cittadino di Potenza, vende a Ciccone de Racredo ‹ovvero de Riccardo›, arciprete della cattedrale di Potenza, agente in nome proprio e dei propri eredi, un’isca situata nel tenimento della città di Potenza, in località lu Mellino ‹ovvero lu Molino› de Sancto Luca, al prezzo di cinque once di carlini d’argento; per i contravventori è stabilita una pena pari al doppio della somma corrisposta.

bibliography

  • ASNa, Regia Camera della Sommaria, Diversi, 1a numerazione, Dip. Somm., I, 309, n. 4bis, cc. 420r-422v, n. 126 [S].

teibody

(c. 420r) In nomine domini nostri Iesu Christi amen. Anno a nativitate ipsius millesimo quatricentesimo quinto decimo, regnante serenissimo domino domino nostro Ladizlao Dei gratia Hungarie, Ierusalem, Sicilie, Dalmatie, Croatie, Rame, Servie, Galitie, Lodomerie, Coma[ni]e Bulgarie rege, Provincie, Forcalquerii ac Pedimonte ‹sic› comite, regnorum vero eius anno vicesimo septimo feliciter amen, die vicesimo quarto mensec aprelis, sexte inditionis, apud civitatem Potentie.

Il documento – sotto l’anno 1415 – va ricondotto al 1413, al quale corrispondono vuoi l’indizione vuoi l’era regni (computata per anni interi); essendo coerenti questi due dati, si è scelto di retrodatarlo ipotizzando o un errore da parte del notaio Tommaso Strambo, ovvero una misinterpretazione da parte del trascrittore, che potrebbe aver scambiato quarto con quinto. Quest’ultima ipotesi pare più convincente, giacché la medesima situazione, relativamente ai dati cronici, si trova anche in altre testimonianze rogate dal notaio Tommaso Strambo

Nos notarius Ciccus notarii Iacobi de Ing(annu)lo de Potentia et ipsius civitatis Potentie annalis iudex, Thomasius Strambus de Potentia publicus ubilibet per provincias Principatus citra et ultra serras Montorii,Capitinate et Basilicate regia aut[orit]ate notarius et [teste]s subscripti ad hoc [speci]aliter vocati et rogati, presenti scripto publico fatemur atque testamur quod predicto die in nostri presentia constitutus [v]ir nobilis Thomas de Petrafissa, civis civitatis Potentie, non vi, dolo, metu ductus, ut dixit, nec aliquibus subasionibus erectum vistum, sed pro suis exequendis negotiis, ut dixit, et expeditus visum fuit, vendidit, alienavit et per fustis traditionem assignavit iure proprio et inperpetuum domno Ciccono de Racredo, archiepiscopo mayoris // (c. 420v) ecclesie Potentie ibidem presenti, ementi pro se, suis heredibus et successoribus recipienti, ysclam unam sitam et positam in tenimento civitatis Potentie in contrata ubi dicitur lu Mellino de Sancto Luca, suptus dictum molendinum, confinatum ab una parte iuxta flumen magnum, ab alia parte iuxta terras benefiam Sancti Angeli mediante limite, iuxta terras filiorum quondam Adenolfi de Stampis, mediante limite comuni, et alios fines; et dictus venditor prefatum emptorem in corporali et vacua possessione dicte yselle coram nobis per fustem induxit ad verum d[ominium] et proprietatem ipsius emptoris et suorum [here]dum et successorum ad habendum, permutandum nec non quocumque modo volueris ‹sic› dictus et sui heredes et successores alienandum, cum viis suis in dicta yscla intrandi et exeundi, libere et sine impedimento atque cum omnibus aliis iuribus et pertinentiis suis sibi spectantibus quocumque modo; pro qua quidem venditione dictus venditor coram nobis confessus et contentus fuit se recepisse et manualiter habuisse a dicto // (c. 421r) emptore nomine alt(er)i precii inter eos conventi, in carlenis argenti, sexaginta per unciam computate ‹sic›, uncias quinque usualis regni peccunie et ponderis generalis, totum scilicet precium venditionis ipsius; promittens dictus vendictor pro ‹sic› se et suos heredes dicto emptori pro se et suis heredibus et successoribus stipulanti, litem controversiam vel questionem aliquam de dicta ysclla ullo umquam tempore non inferri nec inferenti consentire vel absentire, sed dictam ysclam eidem emptori et suis heredibus et successoribus ab omni homine et persona quacumque legitime defendere, guarentire et disbrigare et de evitione teneri et dictam vendictionem et omnia et singula supradicta et infrascripta [firma] et firmam ac ratam et rata habere, tenere et nunquam contrafacere vel venire, per se et suos heredes aud aliquos quovis modo, et ‹sic› iudicio et extra iudicium, de iure vel de facto, aliqua occasione, modo, ingenio seu tractatu, sub pena dupli precii supradicti, mediante ipsius pene regie curie vel alteri curie ubi exinde facta fuerit reclamatio // (c. 421v) seu querela et altera medietate dicti emptori vel suis heredibus et subcessoribus persolvenda totiens seu quotiens fuerit exinde quomodolibet contra factum, me predicto notario tamquam persona publica pro parte dicte curie et dicto emptore pro se et prefato vendictore sollepniter stipulantibus penam ipsam; qua conmissa vel non conmissa, exapta vel non exapta seu gratiose remissa, presens nichilominus instrumentum, cum omnibus que in se continet, in suo semper robore perseveret, cum refecione damnorum interesse et expensarum litis et extra litem que fierent propterea quoquo[m]odo, de quibus stari et credi voluit et debeat assercioni cum iuramento dicti emptoris et heredum, nulla alia rationer quesita. Et renunciavit super hiis dictus vendictor voluntarie et expresse, pro cautela dicti emptoris et suorum heredum, exceptioni doli mali, vix, metu et in furtum, presentis non sic celebratus contraptus ‹sic›, exceptioni deceptionis et franc(i)s reique predicto modo non geste vel aliter habite quam superius continetur et est expressum, exceptioni dicte pecunie non numerate, non solute, non habite et non recepte ac non boni argenti, legi ressissorie qua decepte ‹sic› ultra dimidiam iusti precii subvenitur et generaliter omnibus aliis // (c. 422r) auxiliis et beneficiis omnium legum atque iurium et specialiter iuri dicenti generalem renunciacionem non valere et iuri per quod cavetur quod dicto iuri renunciari non potest, quibus et propter que dicta venditio, confessio et st(i)p(ulatio)n(is) ‹sic› huius tenore ‹sic› possent in aliquo minui vel infringi. Pro quibus omnibus et singulis actendendis et inviolabiliter observandis quodque predicta omnia et singula vera sunt, dictus venditor prefato emptori presenti et recipienti coram nobis corporaliter tacta ad sancta Dei evangelia prestitit iuramentum; et voluerint dicti contrahentes quod si aliqua iuris sollempnitas in presenti instrumento deficeret, tacite et expresse intelligatur in eo ac totiens refici et emendari possit ad consilium sapientis tum quotiens opus fuerit, veritate ‹sic› substantia tantum non mutata. Unde ad futuram memoriam et dicti venditoris preces et prefati emptoris et suorum heredum et successorum certitudinem factum est exinde presens publicum instrumentum per manus mei predicti notarii, signo meo solito signatum, mei qui supra iudicis et notarii predictorum testium subscriptionibus roboratum et subsignationibus.

Così S per suasionibus circumventus Così S per expediens Così S, in docc. coevi Riccardo Così S per archipresbiter Così S per ? lu Molino Così S per beneficii Così S per yscle Così S per ultimi Così S per medietate Così S per factum Così S per fraudis Così S per nostrorum

Quod scripsi ego predictus Thomasius publicus ut supra notarius qui premissis omnibus // (c. 422v) vocatus et rogatus interfui ipsumque meo consueto et solito signo signavi. Ego notarius Ciccus notarii Iacobi qui supra annalis iudex Ego domnus Antonius de Lacupensuli archidiaconus Potentinus testis interfui Ego domnus Thomasius Undarius canonicus Potentinus testis sum † Signum crucis proprie manus Philippi de Afrelmo testis ydiote qui interfuit et se scribere nesciente ‹sic›

Così S per Budario, (da nota testium) Così S per Exelcia, (da docc. coevi)

notes alpha

    notes int