Documenti medievali di Potenza tràditi nel volume della Sommaria

date

1422-09-12

title

117. Instrumentum testamenti di Gerardo de Novello

summary

Gerardo de Novello di Potenza, stando nella propria casa sita nella parrocchia di S. Gerardo, infermo nel corpo ma sano di mente, fa rogare il proprio testamento nuncupativo, nel quale istituisce quale proprio erede il nipote Mattia de Albano, figlio di Nicola, ad eccezione dei legati e fedecommessi declinati di seguito. In primo luogo, elegge quale luogo di sepoltura del proprio corpo il monumento comune dei presbiteri sito nella chiesa di S. Gerardo, alla quale lascia per la cera e il denaro necessario per le proprie esequie una somma a scelta dei suoi epitropi. Fa un lascito, per i mali eventualmente commessi, pari a tre tarì; lascia alla chiesa di S. Gerardo la somma di tre tarì da utilizzare per la sua riparazione; per la riparazione delle chiese di S. Michele e della Ss. Trinità fa un lascito di un tarì. Lascia a Luca de Goffo ‹ovvero Coffo›, vita natural durante, una casa sita nella parrocchia di S. Gerardo (da lui tenuta in beneficio), con la condizione che si celebri una messa a settimana e che, prossimo alla morte, destini detta casa a un altro sacerdote di S. Gerardo, con il medesimo onere di messe, e che ciò avvenga in perpetuo. Lascia a Gerardo de Pulchrino una vigna un tempo appartenuta al fu Gerardo de Balba (da lui tenuta in beneficio), con la condizione che sia celebrata una messa a settimana e che alla sua morte passi a un altro presbitero di S. Gerardo, con i medesimi oneri di messe, e che ciò avvenga in perpetuo. Lascia a Colangelo figlio di Mattia, suo nipote, cinque albamina. Lascia alla chiesa di S. Gerardo un pezzo di terra posseduto indiviso con Coluccia de Aprutio, in località Canale, unitamente a un altro pezzo di terra nella medesima contrada; lascia alla luminaria di S. Gerardo un terreno in contrada Fontana delle Canne. Lascia un torchio al suo padrino spirituale Luca, a titolo di risarcimento per le sue fatiche. A Giovannella figlia di Andrea Conte lascia un materasso usato; al cantore lascia due tarì, che gli doveva. Fa un lascito a Conte de Matera, suo parente, pari a tre tarì; lascia alla sua servitrice Caterina una tunica nuova di colore verde, una cintura d’argento e un pezzo di tela de stuppa. Lascia ad Antiquo 5 tarì, che gli doveva; a Giovanna figlia di Mattia destina una coperta nuova e un paio di lenzuola. Da ultimo elegge quali propri epitopi Luca de Coffo e Mattia, suo nipote.

bibliography

  • ASNa, Regia Camera della Sommaria, Diversi, 1a numerazione, Dip. Somm., I, 309, n. 4bis, cc. 64r-66r, n. 20 [S].

teibody

(c. 64r) In nomine domini nostri Iesu Christi amen. Anno a nativitate ipsius millesimo quatricentesimo vicesimo secundo, regnante serenissima domina domina nostra ‹Iohanna secunda› Dei gratia Ungarie, Hierusalem, Sicilie, Dalmatie, Rame, Servie, Galitie, Croatie, Lodomerie, Comanie, Bulgarieque regina, , Provincie, Forcalquerii ac Pedimontis comitissa, domina nostra Ioanna secunda regina, regnorum vero eius anno ottavo feliciter amen, die duodecimo mensis settembris, prime indittionis, apud civitatem Potentie.

Il computo dell’era regni è espresso per anno incipiente allungato.

Nos Ioannes de Ciusuino habitator civitatis Potentie, eiusdem civitatis annalis iudex, Thomasius Strambus de Potentia publicus ubilibet per provincias Principatus citra et ultra serras Montorii,Capitinate ‹sic› et Basilicate regia autoritate notarius et testes subscripti ad hoc specialiter vocati et rogati, presenti scripto puplico fatemur atque testamur quod preditto die nobis predittis iudice et notario et testibus ad requisitionem et preces nobis fattas pro parte donni Gerardi de Novello de Potentia ad domum habitationis ipsius sitam intus civitatem Potentie, in parrochia Santi Gerardi, suis loco et finibus limitatam, personaliter accersitis et in sala dicte domus invenimus eundem dopnum Girardum in letto iacentem infirmum; qui donnus Girardus consentiens prius in nos predictos iudicem et notarium ut in suos, cum sciret ex certa sui scientia nos suos iudicem et notarium in hac parte non esse, nostram iurisdittionem voluntarie prorogando, in nostri presentia constitutus, infirmus corpore, sanus tamen mente ac in retta sui memoria et loqutione pariter existens, considerans statum fragilem humane nature et quod nil est certius mortem et nichil incertius hora // (c. 64v) eius et quod mors nullis auxiliatur potentiis nec auxiliis suffragatur nec argento vel auro redimitur, nec potest quomodolibet evitari, volens saluti anime sue providere et bona sua disponere et salubriter ordinare, ministrante sibi gratia Salvatoris, ut inter heredes et successores suos nulla post eius obitum discordia oriatur, ac timens, ne quod absit, decederet intestatus, bona ut preciditur fruens memoria, sano sensu, presens suum ultimum nuncupativum in nostrum qui supra iudicis, notarii et testium subscriptorum in uno et eodem contestu in modo qui sequitur condidit testamentum seu ultimam voluntatem et condere dignum duxit. Quod quidem testamentum dictus donnus Girardus testator valere voluit et mandavit iure testamenti; et si iure testamenti forsitan non valeret seu valebit, saltim valere voluit et mandavit iure [c]odicillorum, donationis causa mortis epitole et cuiusbuslibet alterius ‹ultime› voluntatis, prout melius de iure valere potest et debet et debitam efficaciam obtinere, ita quod in omnem eventum et casum dictum testamentum et contenta in eo realiter exequantur et executioni debite demandantur, iuxta voluntatem, ordinem et mentem testatoris affati, cassans, irritans et annullans, ex certa eius scientia, omnia alia testamenta, codicillos seu ultimas voluntates per eum huc usque ab hattenus condita vel etiam ordinata seu ordinatas, sub quacumque verborum serie sive forma, volens et mandans quod hec sit ultima sua voluntas et quilibet sibi quocumque iure subcedens, ipsum teneatur efficaciter adimplere. In primis, quia heredis institutio cuiuslibet testamenti dignoscitur esse capud, dictus testator instituit, ordinavit et fecit suum heredem // (c. 65r) Mattiam de Albano, filium Nicolai de [A]lbano dicti Anull(arii), nepotem suum, in omnibus suis bonis mobilibus et stabilibus, preterquam in infrascriptis legatis et fedei commissis. Item elegit sibi canonicam sepulturam intus ecclesiam Santi Gerardi, in monimento comuni presbiterorum; item legavit pro cera et denariis in die obsequiorum suorum ad arbitrium suorum epitroporum. Item legavit pro malis oblatis incertis tarenos tre[s]; item in reparatione ecclesie santi Gerardi tarenos sex; item legavit in reparatione ecclesie sante Trinitatis tarenum unum; item legavit ecclesie santi Michaelis in reparatione, tarenum unum; item legavit donno Luce de Goffo domum unam que est intus civitatem Potentie, in parrochia ecclesie Santi Gerardi, qu[a] asseruit habere in beneficio et quod teneatur dicere, pro ipsa domo data sibi pro beneficio, qualibet edomada ‹missam unam› sua vita durante et quod idem donnus Lucas in ultimis debeat et teneatur dictam domum conditionatam, uni alteri sacerdoti ecclesie santi Gerardi relassare cum missa una celebranda in dicta ecclesia edomada qualibet et sic de singulo et singulis perpetuo dicta domus relapsetur. Item legavit donno Girardo de Pulchrino vi[ne]am unam quam asseruit tenere in beneficio, que fuit quondam Girardi de Balba, sua vita durante celebranda missa una qualibet edomada et in ultimis idem donnus Gerardus teneatur dictam vineam uni alteri presbitero ecclesie santi Gerardi relapsare cum dicta missa celebranda pro qualibet edomada de singulis ad singulos et dicta vinea dimittatur perpetuum cum dicta missa; necnon legavit eidem donno Gerardo medietatem vendemie dicte vinee. Item legavit Colangelo filio d(onn)us Mathie, nepoti suo, amore consanguinitatis albamina quinque. Item legavit luminarie ecclesie santi Gerardi petium unum cuiusdam terre quod habet pro indiviso cum Coluccia de Aprutio, quod est in contrata Can(n)alis, subtus vineam Iacobi de Coffo; item petium aliud terre quod est in dicta contrata, iuxta vineam Russi Conte; item petium unum aliud eiusdem terre eidem luminarie in contrata ubi dicitur la Fontana de le Can(n)e, suis loco et finibus circumdata; item legavit donno Luce paterno ‹sic› suo spirituali, pro fatigiis suis, torchium unum; item legavit Ioannelle filie donni Andreę Cont(e) mataraccium unum usitatum pro bono servitio; item legavit cantori, ad quod sibi tenetur, tarenos duos; item legavit Comit(i) de Matera, amore consanquinitatis, tarenos tres; item legavit Caterine servitrici sue, pro bona servitia, tunicam unam novam panni viridis et corrigeam unam de argento; item toccum unum de tela de stuppa pro bona servitia sibi prestita; item legavit Antiquo, ad quod sibi tenetur, tarenos quinque; item legavit Ioanne filie Mathie, amore consanguinitatis, cultram unam novam et parum unum de lintra(n)ibus; item constituit, ordinavit et fecit suos epitropos exequtores sui presentis ultimi testamenti donnum Lucam de Coffo et Mathiam de Anull(ari)o nepotem et heredum suum, quibus dedit presentibus, audientibus et in se sponte suscipientibus dictum epitropatum, omnimodam et plenariam potestatem et autoritatem intrandi, apprehendendi, vendendi et alienandi tantum de bonis suis, donec presens testamentum in(tus) ‹sic› contenta in eo plenarie exequatur et debite executioni demandatur. Unde ad futuram memoriam et ditti testatoris preces et omnium quorum et cuius interest et interesse poterit certitudinem et cautelam, fattum est exinde presens puplicum instrumentum testamenti per manus mei preditti notarii, signo meo solito signatum, mei qui supra iudicis et nostrorum subscriptorum testium subscriptionibus roboratum.

Dubito della lettura, in seguito Chitano Dubito dello scioglimento Così S per ? donni Così S per linteaminibus

Quod scripsi ego predittus Thomasius puplicus ut supra notarius qui premissis omnibus rogatus // (c. 66r) et vocatus interfui ipsumque meo consueto et solito signo signavi. (SN) Ego Ioannes de Chitano annalis iudex interfui et me subscripsi Ego donnus Cicconus de Ri(c)cio archipresbiter Potentinustestis sum Ego donnus Guillelmus de Mallano canonicus Potentinus testis sum Ego donnus Thomasius Bu(n)dit(us) canonicus Potentinus testis interfui Ego diaconus Baldaxar Mordente canonicus Potentinus testis sum Ego donnus Leonardus de Sicca testis sum Ego subdiaconus Antonellus testis sum

Così S per Riccardo (da docc. coevi)

notes alpha

    notes int