1. Subministrante nouorum emergentium uarietate materiam, tam noua
quam uetera scribere cogimur, ut ad uos plena notitia nostrorum euentuum
ex certa scientia perferatur.
2. Obsidentibus siquidem nobis Viterbiensem ciuitatem, et ad expugnationem
eiusdem cum infinita multitudine machinis paratis, ex aduerso
prouisa est summae subtilitatis et industriae uia, quae propositum nostrum
a ceptis auerteret et iustum animi nostri motum, quem causa inopinatae
perfidiae contra nos et imperium perpetratae commouerat, preter omnem
spem nostram et eorum meritum, ne ad uindictam nobilis ira procederet,
deliniret, uidelicet quod inter omnes Ecclesiae Romanae cardinales precipuus
amicus noster ad talia mitteretur, O. uidelicet sancti Nicholai in Carcere
Tulliano diaconus cardinalis, qui ob suae fidei puritatem diffidentiam nostram,
ex preteritis non iniuste conceptam, ab intimo nostri cordis euellens
et intercessionis amicae dulcedine nostrae gratiae duritiam emolliret; cui
nullo modo possemus ex fide premissa decredere, nec ex affectione preces
quantumcumque grauissimas obaudire.
3. Supplicauit itaque iste carus amicus noster, homo bonus et purus, et ex
parte patris et fratrum, ut ab obsidione
Viterbii recedentes, impugnationes
ciuitatis eiusdem, remotis insultibus nostris et diruptis machinis, laxaremus,
quam magister Rainerius de Viterbio, ille, inquam, famosus amicus
noster!, undique congregatis balistariis, quibus facilius hominum sanguinem
et uitam effunderet, obsessus interius defendebat, adhibitis ad ministerium
defensorum obsequiosis manipulis fratribus Minoribus et Predicantibus,
scilicet qui de manibus propriis tamquam ex pharetris sagittas mortiferas
educentes iaculatoribus adiunctam remissionem quorumdam peccatorum,
quo securius atque libentius nostros occiderent, ministrabant.
4. Nos autem Ecclesiae matris nostrae preces consueta iam exauditione
suscepimus deuote, quas tantus pater et tam familiaris amicus noster, ut
diximus, affectuosissime porrigebat, miras nobis et ineffabiles ex parte summi
pontificis et cardinalium omnium gratias et specialiter ex consummatione
pacis inter nos et Ecclesiam promittens, expressim adiciens ex stipulatione
nobiscum contracta sollemniter et repromittens, quod Symonem comitem
Theatinum et alios milites nostros Theutonicos, et Latinos necnon et Viterbienses
omnes, quos in castro Viterbii pro fide nostra pugnantes religiosa
perfidia tenebat inclusos, nobis restituere deberet; et quod Viterbiensibus
predictis in ciuitate morantibus et ad nos exire uolentibus seu etiam aliis
ciuibus ciuitatis eiusdem, qui ceterorum suorum ciuium communicare
perfidiae recusantes ad nos pridem exiuerant, nulla prorsus in persona aut
rebus iniuria seu molestia inferretur.
5. Nunc autem audite, qualiter omnia supradicta sunt nobis ex federe
promisso seruata.
6. In primis, tam comes quam Theutonici supradicti milites et alii de
regno Syciliae, rebus ipsorum omnibus uiolenta predonum Romanorum
et Viterbiensium manu in predam et direptis, uix potuerunt uiui de castri
septis iaculantium et lapidantium manibus, ipso cardinale Odone presente
nec contradicere ualente, deduci, quin etiam ipse cardinalis prefatus uulneratorum
ipsorum nostrorum sanguine maculatus, proximum imminere sibi
propriae uitae periculum formidabat.
7. Viterbienses uero, fideles nostri, bonis suis omnibus spoliati, turribus ipsorum
et domibus funditus diruptis et igne succensis, non sunt ad nos contra
fidem promissam exire permissi, sed carcerali custodiae, proh dolor!, mancipati.
8. Romani uero postea, quibus ad defensionem Viterbii, nobis et Imperio
nefaria Viterbiensium proditione subtracti, uenientibus tamquam ad
liberationem sepulchri Dominici nauigantibus fuerat indulta remissio peccatorum,
postquam nos ab obsidione Viterbii supplicantis Ecclesiae potius
precibus, quam Romanorum terrore uicti discessimus, aliqua ex debilibus
castris nostrorum fidelium, quae tenebant ad alicuius seu aliquorum instantiam,
quorum adhuc tacemus nomina, simulato quodam rigore iurium, post
dissolutum nostrum exercitum, nobis ab eo longe morantibus, combuxerunt.
9. Sed nec per hoc est nota Romanorum pusillanimitatis offensa, nec
Quiritum pudor in aliquo coloratus, quod ausi fuerint mappalia quaedam
quorumdam nostrorum fidelium igne comburere et rusticos quosdam imbelles
suppellectile paupere spoliare. 10. Non sic fuerunt hoc anno magna
nimes, cum nos maiori militum, sed minori peditum quantitate Vrbem pre
foribus angebamus: nisi forte ex indulta remissione peccaminum, tamquam
de paradiso securi, se uellent audaciores exponere et mortis indubitatae se
offerre periculis promptiores.
11. Haec sunt quae nobis nouiter et enormiter contigerunt: horum tamen
omnium nullos apud uos diffamamus actores. Enormitatem commissi
facinoris nobis ad presens perferre sufficiat, quam etiam per magistrum O.
cardinalem prefatum, cuius est preter omnem culpam suam temere uiolata
promissio, tam domino papae quam fratribus suis, duximus humiliter et
suppliciter denotandum; probabiliter expectantes, quod si sibi commissa per
suos offensa displiceat, offensores correctionis debitae iudicio puniet, et nos
ex promisso per eum beneficio gratiae placabit offensas.
