Documenti medievali di Potenza tràditi nel volume della Sommaria

date

1374-10-22

title

69. Instrumentum permutationis tra Bartolomeo ‹Spina›, vescovo di Potenza, il clero e il capitolo della chiesa cattedrale potentina, da una parte, e Ruggero Gambono, dall'altra

summary

Bartolomeo ‹Spina›, vescovo di Potenza, agendo di concerto con il clero e il capitolo della chiesa cattedrale potentina, considerata l’utilità della transazione per la predetta chiesa, cede a Ruggero Gambono di Potenza una casa con orticello, sita presso le mura della città e appartenuta in passato al canonico e chierico Durante Melli, ricevendo in cambio, a titolo di permuta, alcuni beni stabili del predetto Ruggiero; segnatamente: una casa in parrocchia Sancte Germinacis ‹ovvero San Gerardo›; la metà di terre che furono di Andrea de Lacupensuli, possedute pro indiviso con il frate predicatore Nicola de Madio e poste in località Pescaria Andreutii; altre terre nello stesso luogo, un tempo appartenute al fu Nicola de Casoria; due parti di un’isca di Nicola Millarano, più un’ulteriore parte di isca, site nelle contrade Exurarchi e Podium Sospensorum.

bibliography

  • ASNa, Regia Camera della Sommaria, Diversi, 1a numerazione, Dip. Somm., I, 309, n. 4bis, cc. 175r-177r, n. 55 [S].

teibody

(c. 175r) In nomine domini nostri Iesu Christi amen. Anno a nativitate eiusdem millesimo tricentesimo septuagesimo quarto, regnante domina nostra Iohanna Dei gratia regina inclita Jhyerusalem ‹sic› et Sicilie, ducatus Apulię et principatus Capue, Provincie et Forcalquerii ac Pedimontis comitissa, regnorum suorum anno tricesimo secundo feliciter amen, die vicesimo secundo mensis ottobris, tertiedecime inditionis, apud civitatem Potentie.

Nos Addenolfus de Saripis annalis iudex ipsius civitatis, Iacobus de Iuganulo de eadem civitate puplicus ubilibet per provincias Basilicate, Terre Bari , Capitinate, Principatus ultra citraque serras Montorii ac Terre Laboris et ac comitatus Molisii regia autoritate notarius et testes subscripti ad hoc specialiter vocati et rogati, presenti scripto publico declaramus, notumfacimus et testamur quod ad petitiones et preces nobis factas pro parte reverendi in Christo patris domini Bartholomei, Dei et apostolice Sedis gratia episcopi Potentini et cleri et capituli mayoris ecclesie Potentine, ex una parte, ac discreti viri Rogerii Gamboni de Potentia, ex parte altera, accessitis nobis ad domus ipsius episcopatus Potentini invenimus ibidem in camera episcopatus ipsius eundem dominum episcopum et omnem clerum et capitulum ad sonum campane q(uas)i universaliter congregatos et dominum Rogerium Gambonum etiam ibidem presentem, et tam dicti dominus episcopus, clerum et capitulum quam predictus Rogerius Gambonus asseruerunt pariter coram nobis inter eos habitum fore tractatum de permutanda domo una cum uno orticello, prope menia ipsius civitatis, que fuit quondam dopni Duranti Molli, canonici et clerici olim dicte mayoris ecclesie , iuxta menia predicta, iuxta viam publicam, iuxta domum Angeli de Palmeria mediante muro comuni et quintana plu(v)iali, iuxta domos magistri Nicolai de Amelino mediante muro comuni et quintana pluiali et quintanas pluiales ‹sic› a duabus partibus, cum tribus bonis stabilibus ditti Rogerii Gamboni, videlicet domum unam sitam in ditta civitate Potentie in parrochia Sancte Germinacis , iuxta domum ditte mayoris ecclesie Potentine, quintanas vicinales a duabus partibus et menia ditte civitatis; item medietatem terrarum que fuerunt quondam Andreę de Lacupensuli, quas habet pro indiviso cum fratre Nicolao de Madio Ordinis predicatorum // (c. 175v), sitam in tenimento ipsius civitatis in loco ubi dicitur Pescaria Andreutii, iuxta terras seu vinealia quondam Iachetti de David ab una parte, ab alia parte iuxta viam pu(b)l(ic)am, ab alia parte iuxta vinealia ditti fratris Nicolai de Madio, ab alia parte iuxta terras ditti Georgii ‹sic› que fuerunt quodam Nicolai de Casoria mediante limite comuni, ab alia parte iuxta viam publicam qua itur ad Santum Eliam, ab alia parte iuxta vineale Ioannis Elię de Offiza et vineale quod fuit ca(me)re Sancti Elyes; item terris aliis predittis ibidem que fuerunt ditti quondam Nicolai de Casoria iuxta vineale Nicolai Cutualdi, iuxta terras predittas, iuxta terras domini episcopi Potentini mediante vallono de Male Varcar(e), iuxta viam publicam qua itur ad Santtum ‹sic› Elias et alios fines; item duabus partibus ysclarum Nicolai Millarani noviter emptis per dittum Rogerium, ut dixit, una cum alia tertia parte ipsarum empta per eundem s(ubscri)tta, sitarum in territorio ditte civitatis contrata Exudarchi et Podii Suspensorum, iuxta viam murat(am), vineam magistri Gabrielis Strambi et notarii Francisci notarii Iacobi, terras ecclesie Santi Onofrii, vineam Petroni Martini et alios confines. Et volentes et cupientes ditte ambe partes dittam permutationem in evidentem utilitatem meliorative augmentum et comodum ditte mayoris ecclesie et ipsius utilitatem redundantem debitum sortiri effectum et complementum optatum, prefati dominus episcopus, clerus et capitulum, nomine quo supra, per se et successores suos, permutaverunt et nomine et causa permutationis et cambii dederunt, traddiderunt et per fustis tradditionem assignaverunt, iure proprio et imperpetuum, coram nobis, ditto Rogerio Gambono, ibidem presenti et recipienti pro se et suis heredibus, dittam domum que fuit ditti quondam dopni Duranti cum ditto orticello predittis finibus limitatam, francham et liberam ab omni onere servitutis ad habendum, tenendum et possidendum, dominandum, utifurendum, vendendum, donandum, permutandum et quocumque modo ditti Rogerius et sui heredes voluerint alienandum et faciendum de ea quicquid eis placuerint quovis modo, cum viis eius in eandem domum cum ditto orticello intrandi et exeundi atque cum omnibus aliis iuribus et pertinentiis suis eidem domui cum orticello pertinentibus quoquomodo. Pro qua quidem // (c. 176r) domo cum orticello predittus Rogerius permutavit et nomine et causa permutationis et cambii coram nobis dedit, traddidit et per fustis tradditionem similiter assignavit iure proprio et imperpetuum dittis domino episcopo, clero et capitulo presentibus, recipientibus nomine et pro parte ditte ecclesie et luminarie ipsius et successoribus suis, preditta bona sua stabilia predittis locis et finibus limitata, franca et libera ab omni redditu et onere servitutis, ad habendum, similiter tenendum, possidendum, dominandum, donandum, utifruendum, vendendum, permutandum et quocumque modo ditti dominus episcopus, clerus et capitulum et successores sui pro comodo ditte ecclesie et luminarie ipsius voluerint alienandum et faciendum de bonis stabilibus supradittis quicquid eis placuerint, ut prefertur, constituentes se ditte ambe partes contrahentes ditta bona a se permutata precario possidere donec ipse partes et ipsarum quelibet eorum bonis ‹sic› possessionem acceperint corporalem, quam accipiendi auttoritate ‹sic› propria ditte partes altera videlicet alteri ad invicem dederunt liberam et plenariam potestatem et promiserunt sibi invicem ditte ambe partes altera videlicet alteri presenti et sollepniter stipulanti pro se, suc(cessoribus) et heredibus suis dittam permutationem et cambium, et omnia et singula supradicta et infrascripta ratam et firmam ac rata et firma habere, perpetuo et tenere et de predittis bonis permutatis vel ipsorum aliquo litem et controversiam aut questionem aliquam sibi ipsi ad invicem non inferre, nec inferenti consentire vel assentire, sed preditta bona a se ‹ullo futuro tempore›, ut predicitur permutata sibi invicem et successoribus et heredibus suis tam in proprietate quam poxessione ab omni homine, collegio et persona quacumque legitime defendere, guarentire et defendere ac de evictione teneri et quod predittam permutationem ac preditta omnia et subscripta singula vel qui contra facere vel venire per se et successores et heredes suos, in iudicio vel extra iudicium, de iure vel de fatto, aliquo modo, causa, ingenio seu trattatu, sub pena et ad penam ‹uncias› auri viginti, medietate ipsius pene si per dittum dominum episcopum, clericum et capitulum et successores suos conmitti contingat curie Sedis apostolice vel alteri curie competenti ubi exinde fatta fuerit reclamatio seu querela et si per dittum Rogerium et heredes suos conmitti contingerit, reginali curie vel alteri ubi fatta fuerit // (c. 176v) reclamatio seu querela et altera medietate ditte pene alteri ipsarum partium et successoribus et heredibus suis, predittam premutationem et preditta et subscripta omnia et singula observantibus et non contravenientibus, persolvenda totiens quotiens fuerit exinde quolibet contraventum, me predicto notario tamquam persona puplica pro parte dicte curie ab eisdem partibus et dittis partibus a se ipsis et altera ab altera ad invicem pro se et successoribus et heredibus suis sollemniter stipulantibus penam ipsam; qua soluta vel non soluta, exatta vel non exatta seu gratiose remissa, preditta permutatio ac preditta et subscripta omnia et singula in suo semper robore et efficacia perseverent, cum refettione et integra restitutione omnium dapnorum interesse et expensarum litis et extra litem que fuerint propterea quoquomodo, de quibus stari et credi debeat assertioni cum iuramento alterius ipsarum partium et successorum et heredum suorum observantium permutationem, preditta omnia et singula scritta et infrascritta, nulla alia probatione quesita ita quod reduci non possit ad arbitrium boni viri; et renuntiaverunt etiam ‹supra› hiis ditte ambe partes et contrahentes ad invicem altera alteri, pro cautela, exceptioni doli mali, vis, metus et in fattum, ex(ceptioni) deceptionis et fraudis reique preditto et subscritto modo non geste vel aliter habite, que ut superius et inferius continetur et est expressum, beneficio restitutionis in integrum, beneficio fori privilegi, licteris et rescriptis quibuslibet impetratis et impetrandis et generaliter omnibus auxiliis et beneficiis iurium, canonicis, civilis et aliorum et iurium quorumcumque et specialiter iuri ‹dicenti generalem renunciationem non valere et iuri per quod cavetur quod dicto iuri› renunciari non possit, quibus et propter que preditta permutatio et subscripta omnia et singula possint in aliquo retractari et quomodolibet minui vel infringi; et pro predittis omnibus et singulis attendendis et inviolabiliter observandis quod preditta omnia et singula vera sint et quod contra non fiat, ditte partes ad invicem et altera alteri recipienti, coram nobis ad sancta Dei Evangelis iuramentum et sacramenta prestiterunt, dominusa tamen dominusa episcopus visis et non tattis Evangeliis ipsis. Unde ad futuram rei memoriam et dittarum ambarum partium preces, ad ipsorum successorum et heredum certitudinem et cauthelam fatta sunt exinde de preditta permutatione et predittis omnibus duo publica consimilia instrumenta eadem continentia in effectum, videlicet pro cautela ditte ecclesie et dittorum domini episcopi, cleri et capituli eiusdem // (c. 177r) ecclesie nomine et successorum suorum et reliquum pro cautela ditti Rogerii et heredum suorum, scripta per manus preditti notarii, signo meo solito signata, subscriptionibus mei preditti iudicis et nostrum subscriptorum testium et subscriptionibus ditti domini episcopi et subscriptorum canonicorum ditti cleri et capituli roborata. Acto precedentes ‹sic› partes contrahentes preditte, specialiter et expresse, quod si in predittis instrumentis aliqua essent obmissa seu defectus aliquis apparet propter que preditta permutatio et preditta omnia et singula in totum vel in partem possent exemp(tar)i, rescindi vel in aliquo refragari, quod possint per me predittum notarium semel et pluries refici et emendari et suppleri in eis omnia defecta verbis et clausulis additis et mutatis ad consilium sapientium, veritatis substantia non mutata, partibus ipsis vel ipsarum altera presentibus vel absentibus, scientibus et ignorantibus, volentibus aut contradicentibus, etiam si instrumenta ipsa vel ipsarum alterum casualiter perderentur vel fuissent in aliquo iudicio presentata.

Così S per Stampis (da docc. coevi) Così S per Ingannulo (da docc. coevi) Così S per Melli (da docc. coevi) Così S molto probabilmente per Gerardi Così S per ? ecclesie Così S, dubito della lettura

Que instrumenta scripsi ego predittus Iacobus publicus ut supra notarius qui premissis rogatus interfui et meo signo consueto signavi; superius autem ubi legitur «et aliorum» abrasum et emendatum est per me predittum notarium non vitio, sed errore, scripsi ut superius. Ego Adonopeus de Stefanis de Potentia deposui ut supra Ego Iacobus de Castello testis sum Ego Antonius de Balba testis interfui Ego magister Tadeus de Aymulinointerfui

Così S per Adenolfus de Stampis de Potentia iudex

notes alpha

    notes int