Documenti medievali di Potenza tràditi nel volume della Sommaria

date

1385-08-22

title

85. Instrumentum exsecutionis del testamento di Taddeo de Amelino

summary

Andrea de notario Roberto, di Potenza, e Belluccia de Lacupensuli, di Potenza, iure Romano vivens, agendo in qualità di epitopi ed esecutori del fu Taddeo de Amelino di Potenza, come da disposizioni testamentarie redatte in data 20 agosto 1385, poiché il capitolo della chiesa di S. Gerardo di Potenza nega di dare sepoltura e di celebrare le esequie del predetto Taddeo, adducendo a motivazione il mancato versamento della somma dovuta a titolo di compensazione per le decime non corrisposte, nonché della cera e del denaro lasciato per le esequie, non avendo il denaro necessario per saldare detto debito (ammontante a quattro once di carlini d’argento), cedono a Ciccone de Ricardo, diacono, e ad Antonio de Gatta ‹ovvero Gaeta›, diacono, agenti in qualità di prepositi, nonché in nome e per parte del capitolo della ecclesia maior di S. Gerardo di Potenza, un bene immobile del predetto Taddeo; segnatamente, due parti di terra site nel territorio di Potenza in località Parasacco. Inoltre, potendo in forza del testamento procedere altresì ad alienazioni, vendono il restante terzo di detta terra ai predetti prepositi, agenti in nome del capitolo della chiesa di S. Gerardo, al prezzo di due once di carlini d’argento e stabiliscono, in caso contravvenzione di quanto pattuito, una pena pari al doppio del prezzo corrisposto.

bibliography

  • ASNa, Regia Camera della Sommaria, Diversi, 1a numerazione, Dip. Somm., I, 309, n. 4bis, cc. 178v-181v , n. 57 [S].

teibody

(c. 178v) In nomine Domini nostri Iesu Christi. Anno nativitatis ipsius millesimo trecentesimo octuagesimo quinto, regnante serenissimo domino domino nostro Ludovico secundo Dei gratia rege Hierusalem et Sicilie, ducatus Apulie, Andegavie et Curonie duce, comitatuum Provincie et Forcalquerii et Pedimontium ac Cenomanie comite, regnorum suorum anno primo feliciter amen, // (c. 179r) die vicesimo secundo mensis augusti, octave indictionis, apud civitatem Potentie.

Così S per Turonie L’era regni è calcolata per anni interi a far data dalla morte Luigi I (20/9/1384), padre di Luigi II.

Nos Adenolfus de Stampis de Potentia annalis iudex ipsius civitatis, Franciscus notarii Iacobi de eadem civitate, publicus ubilibet per totum regnum Sicilie reginali autoritate notarius et testes subscripti ad hoc specialiter vocati et rogati, presenti scripto publico declaramus, notumfacimus atque testamur quod constitutis coram nobis dopno Andrea de notario Robertto ‹sic› de Potentia, consentiente prius in nos predittos iudicem et notarium ut in suos, et dopna Bellucia de Lacupensuli, de eadem civitate, relitta quondam magistri Tadei de Amelino, mero iure Romano vivente, sic ‹sic› dixit, ‹sicut› ditti homines et mulieres ipsius civitatis Potentie ab antiquo vixerunt et vivunt, epitropis, distributoribus et executoribus testamenti ipsius quondam magistri Tadei prout nobis constitit per quoddam publicum instrumentum testamenti preditti fatti in ditta civitate Potentie, per manus preditti notarii Francisci, sub(scriptio)ne preditti iudicis annalis et dittorum testium in ipso instrumento contentorum subscriptionibus roboratum, sub anno preditto Domini millesimo tricentesimo octuagesimo quinto, regnante preditto domino nostro rege Ludovico secundo, regnorum suorum anno primo, die vicesimo ditti mensis augusti, octave indictionis predittis ‹sic›, quorum scripturas, subscriptiones et signa cognovimus plena fide pro se et successoribus suis, ex una parte; et diacono Ciccono de Ricardo et diacono Antonio de Gatta de eadem civitate, priostris seu prepositis, ut dixerunt, ditti Gerardi mayoris ecclesie Potentine, tam pro se ipsis quam nomine et pro parte capituli ipsius mayoris ecclesie, pro se et successoribus suis, ex parte altera; ditti epitropi asseruerunt coram nobis fore per predittos priostros sive prepositos impeditum ‹sepelire› corpus ditti quondam magistri Tadei, qui nequeunt ipsum traddere ecclesiastice sepulture pretextu decime et defraudationis ipsius, ad quam ipsi priostri sive prepositi asserentes ‹sic› ipsum quondam magistrum Tadeum teneri ecclesie supraditte, uti consuetum hactenus et debitum est in civitate preditta; nec non volentes ipsi priostri, nomine quo supra, ab eisdem epitropis et potentes ‹sic› ceram et // (c. 179v) pecuniam eis pro obsequiis dicti quondam magistri Tadei, si(cu)t ibidem similiter debitum est et hattenus consuetum, ob quas causas et iura sit ipsis epitropis per eosdem prepositos, nomine quo supra, pietatis adiuventes et cognoscentes eis iustum petiisse tam ‹de› preditta decima et defraudatione ipsius quam pro cera et pecunia pro ipsis obsequiis, preditti epitropi asseruerunt esse nunc ‹inter› partes ipsas concordatum et finaliter determinatum, pro ipsis causis, in unciis quatuor in carlenis argentis, sexaginta per unciam computatis ponderis generalis; quas uncias quatuor ditti epitropi dixerunt pro manibus non habere, in ipsas facere ‹sic› nesciunt nisi a datione, tradditione et assignatione alicuius possessions ditti quondam magistri Taddei ex terra; pro similiter ‹sic› curarunt in nostrum qui supra iudicis, notarii et testium subscriptorum presentia ditti epitropi pro ipsis unciis quatuor carlenis argentis conputatis, ut supra, per eos debitis prefatis prepositis seu prepositis ‹sic›, nomine quo supra, dederunt, traddiderunt et per fustem traddiderunt et assignaverunt prefatis diacono Ciccono et diacono Antonio prepositis, presentibus et recipientibus, nomine quo supra, pro se et successoribus imperpetuum suis ac iure proprio pro ipsis iuribus, decima et defraudatione ipsius, cera et pecunia, obsequiis ipsis, duas partes cuiusdam petii terre que dicitur Parasaccus, site in territorio ditte civitatis Potentie, in loco qui dicitur lo Giardino et posita de Balsamo, iuxta viam publicam prope menia civitatis ab una parte, ab alia parte iuxta terras iudicis Mielis de Sacco et iuxta Iohannotti de Centum Manibus mediante limite comuni, ab alia iuxta terras dicte ecclesie Santi Girardi mediante limite comuni, ab alia parte iuxta aliam viam publicam et siqui alii sunt confines. Et nich(ilominu)s preditti epitropi asseruerunt coram nobis esse eis concessam potestatem in ipso testamento, inter alia, vendendi et alienandi de bonis ipsius testatoris pro executione et satisfatione // (c. 180r) testamenti preditti, prout in ipso testamento hec et alia plenius continetur; et propterea volentes ditti testatoris voluntati et voto per onerationem et satisfationem testamenti prefati, autoritate preditta eis concessa per testatorem iam dittum, eorum gratiosa et spontanea voluntate, debitis ut dixerunt sollepnitatibus observatis, vendiderunt et alienaverunt et per fustis traditionem assignaverunt iure proprio et imperpetuum dittis diacono Sicono ‹sic› et diacono Antonio Gatta, prepostis sive prepositis ‹sic› Santi Gerardi mayoris ecclesie Potentine ibidem presentibus, et tamquam plus, ut dixerunt, exinde offerentibus, premissa prius subsastatione, et recipientibus pro se et in nomine et pro parte capituli eiusdem mayoris ecclesie Potentine et successoribus suis, reliquam tertiam partem ditte terre que dicitur Parasaccus, predittis loco et finibus designatam; et ditti epitropi prefatos priostros sive prepositos in corporalem poxessionem, nomine quo supra, ditte partis terre coram nobis per fustem induxerunt ad verum dominium et proprietatem ipsorum prepositorum, nomine quo supra, et successorum suorum ad habendum, vendendum, dominandum, permutandum nec non et quocumque modo voluerint ditti prepositi, nomine quo supra emptores, et successores suos alienandum, cum viis suis in ditta terra intrandi et exeundi atque cum omnibus aliis iuribus et pertinentiis suis sibi pertinentibus quovis modo. Pro qua quidem venditione ditti epitropi venditores coram nobis presentialiter et manualiter receperunt et habuerunt a dittis prepostris sive prepositis ‹sic› emptoribus, nomine quo supra, nomine pretii in carlenis argenti per unciam computatis, uncias duas usualis regni ponderis generalis, totum silicet pretium venditionis ipsius, promictentes ipsi epitropi venditores per se et suosque heredes et successores dittis prepostris sive prepositis ‹sic› emptoribus, nomine quo supra, pro se et suis successoribus recipientibus, litem, controversiam vel questionem aliquam de ditta terra ullo umquam tempore non inferre nec inferri consentire vel assentire, predittam terram // (c. 180v) eisdem prepositis emptoribus et suis successoribus ab omni homine et persona quacumque legitime defendere, guarentire et disbrigare et de evictione teneri et dittas venditionem, dationem et assignationem et omnia et singula supraditta et infrascritta firmas et firmam ac ratas et ratam habere perpetuo et tenere et contra non dicere, opponere vel venire, per se et suos heredes et successores aut aliquos quovismodo, in iudicio vel extra iudicium, de iure vel de fatto, aliqua occasione, ingenio seu trattatu, sub pena dupli pretii supraditti, medietate ipsius pene curie regie vel alteri curie ubi exinde fatta fuerit reclamatio seu querela et altera medietate dittis prepositis quo supra nomine et suis successoribus persolvenda, totiens quotiens fuerit exinde quomodolibet contrafattum, me preditto notario publico tamquam persona publica pro parte ditte curie et dittis emptoribus ac prefatis epitropis penam ipsam sollemniter et legitime stipulantibus. Qua commissa vel non conmissa, exatta vel non exatta seu gratiose remissa, presens nichilominus instrumentum cum omnibus que in se continet in suo semper robbore et efficacia perseveret, cum refectione dapnorum interesse et expensarum litis et extra litem que fierent propterea quoquomodo, de quibus stari et credi debeat assertioni cum iuramento dittorum prepositorum nomine quo supra et successoribus suorum, nulla alia probatione quesita; et renuntiaverunt super hiis ditti epitropi venditores voluntarie et expresse pro cautela dittorum priostrorum sive prepositorum, nomine quo supra et successorum suorum, exceptioni doli mali, vis, metus et infattum, beneficio restitutionis in integrum, senatus consulti auxilio Velleyani, presentis non sic celebrati contrattus, exceptioni deceptionis et fraudis reique preditto et subscritto modo non geste vel aliter habite quam et superius et inferius particulariter continetur et est expressum, exceptioni ditte non numerate pecunie, non solute, non date, non habite et non assignate ac non boni argenti, legi ressissorie // (c. 181r) qua deceptis ultra dimidiam iusti pretii subvenitur et generaliter omnibus aliis auxiliis et beneficiis omnium iurium et quod ‹sic› legum et specialiter iuri dicenti generalem renuntiationem ipsam non valere et iuri per quod cavetur quod preditto iuri renuntiari non possit, quibus subfragantibus preditta omnia et eorum singula possint in aliquo minui vel infringi. Pro quibus omnibus et singulis attendendis et inviolabiliter observandis, quod que preditta omnia et singula vera sint, ditti epitropi prefatis prepositis nomine quo supra presentibus et recipientibus corporalem per eosdem tatta presiterunt ad santa Dei evangelia iuramentum et voluerunt partes ipse quod si aliqua iuris sollepnitas in presenti instrumento deficeret, tacite et expresse intelligantur in eo et tociens refici possit et emendari ad consilium sapientis quotiens opus erit, veritatis tamen substantia non mutata. Unde ad futuram rei memoriam ‹et› ipsorum epitroporum preces et prefatorum prepositorum, nomine quo supra et successorum suorum, cauthelam fattum est exinde presens publicum instrumentum per manus mei preditti notarii signo meo solito signato, mei qui supra iudicis ac nostrum subscriptorum testium roboratum.

Così S qui, in docc. coevi Gaeta, qui e in seguito Così S per sancti Così S per ? posta Così S per Meuli (da docc. coevi) Salto in S

Quod scripsi ego predittus Franciscus publicus ut supra notarius qui premissorum omnibus rogatus interfui ipsumque meo consueto signo signavi. Ego Adenersius de Stempis de Potentia iudex qui supra Ego Antonius de Ducanipese testis sum

Così S per Adenolfus de Stampis Dubito della lettura

notes alpha

    notes int